Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee

Het Koning Willem-Alexandergemaal is een boezemgemaal in de kern Katwijk aan Zee, in Katwijk in Zuid-Holland.

Op 12 juni 1951 keurden de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland het ontwerp van het nieuwe gemaal goed en hetzelfde jaar werd er aan de bouw begonnen.

Het gemaal werd geopend in 1954 en verving een binnensluis op deze locatie aan de Oude Rijn uit 1806 en een aansluitend boezemgemaal. Het gemaal pompt water uit de Rijnlandse boezem.

Het Koning Willem-Alexander gemaal in Katwijk heeft de grootste capaciteit van de vier boezemgemalen van het hoogheemraadschap van Rijnland. Het bemaalt via het Katwijks kanaal de boezem van Rijnland en loost in eerste instantie op een tussenkanaal (de Uitwatering), dat via spuisluizen in de waterkering in verbinding staat met de Noordzee.

Daarnaast is het gemaal van belang, omdat het, nu en in de toekomst, met een veranderend klimaat, zorgt voor 'droge voeten' in het beheersgebied van het hoogheemraadschap, waar meer dan 1 miljoen mensen wonen, werken en recreëren.

Het boezemgemaal Katwijk is een beschermd rijksmonument.

Wederopbouw
Het uit 1954 daterende boezemgemaal, dat in 2013 zijn nieuwe naam 'Koning Willem-Alexander gemaal' kreeg, werd in 2010 als rijksmonument (nummer 530957) aangewezen door de verantwoordelijke minister, omdat het gebouw van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang is.

De naamsverandering vond plaats naar aanleiding van de troonswisseling en als waardering voor de inspanningen van de koning, in zijn periode als Prins van Oranje, voor een goed en gezond waterbeheer. Ook werd er een periode mee afgesloten waarin het boezemgemaal ingrijpend werd verbouwd en gemoderniseerd.

De nieuwe naam werd feestelijk onthuld op Monumentendag, 14 september 2013. De belettering bevindt zich aan de westgevel van het gebouw, langs de Binnensluis die het noordelijk gebied van de kern Katwijk-Noord verbindt met de kern Katwijk aan Zee.

Het gemaal staat op de lijst van 100 topmonumenten in Nederland uit de wederopbouwperiode (1940-1958).

Architectuur
Architect: Ir. P. de Gruyer, Ir. Monhemius, B. Buurman en later M.P. Schutte
In 1943 kwam ingenieur P. de Gruyter, hoofd van de Technische Dienst van het Hoogheemraadschap van Rijnland, met het plan om het oude stoomgemaal te vernieuwen.

In 1946 kreeg hij van het dagelijks bestuur van Rijnland opdracht tot het ontwerpen van een gemaal. Ir. Monhemius (werktuigkundig adviseur van Rijnland) kreeg de opdracht om een ontwerpbestek voor de machine-installatie te maken.

Na een tijd van vergaderen, kwam de bouw van het gemaal weer aan de orde in 1948 en stelde men vast dat het gemaal uit 1881 nog tot 1952 gebruikt zou kunnen worden. Intussen werkte ingenieursbureau DHV aan de voorbereiding van de bouw van het gemaalgebouw en was er discussie over wie wat zou ontwerpen en wie als esthetisch adviseur zou optreden. Dit werd de Leidse architect B. Buurman en later M.P. Schutte.

In 2008 begon men met de bouw van een nieuwe gemaalunit naast het bestaande gemaal uit 1954. Er werd een elektrische pomp geplaatst; in 2009 was de nieuwe unit klaar en werd hij in werking gesteld. Daarna zijn de pompen van het bestaande gemaal een voor een vervangen, om zo tijdens de gehele renovatie steeds met drie pompen te kunnen malen.

In 2011 was de vervanging van de pompen voltooid, waarna op 19 november 2011 het geheel feestelijk werd geopend.

Op het gebouw bevinden zich verschillende details van de beeldhouwer Hans Petri; tegen het gebouw staat een bronzen beeld van graaf Willem I van Holland, gemaakt door Oswald Wenckebach in 1954.

Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee

De bouw van de maquette in Miniworld
Week 51 in 2006 stond mede in het teken van gemalen. Er werd aan drie typen gemalen gewerkt, alle drie voor 100% met de hand gemaakt. Het boezemgemaal Katwijk was hier een van.

De bovenste ronde verdieping was een uitdaging, net zoals de karakteristieke 16-hoekige basisvorm van de begane grond. Die hebben we uiteindelijk gemaakt van 16 stukken doorzichtig perspex, waarop de geveldelen zijn gelijmd.

Wilt u meer weten van de bouw van de maquette? Kijk dan hier:

Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee
Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee Koning Willem-Alexandergemaal boezemgemaal Katwijk aan Zee
airco lekker koel
Kuip miniatuur
Kuip miniatuur

Superleuk voor oud en jong!
Anoniem - Land van ANWB

Kinderen komen met rode koontjes naar buiten
Anoniem - Land van ANWB

Heel goed verzorgd en leuk voor jong & oud
Anoniem - Land van ANWB

Zeer leuk gedaan! Ontzettend veel oog voor detail
Anoniem - Land van ANWB

Te gek gewoon, moet iedereen zien
Anoniem - Land van ANWB

Het was boven verwachting. Zeker een aanrader
Anoniem - Land van ANWB

Met mijn kleinzoon nu 2x naar Miniworld Rotterdam geweest. Beide keren het als een feestje ervaren.
dhr. C.H. Heykoop

Respect voor de mannen met de gouden handen! Te weinig tijd om alles te bekijken!
Elly en Henk Giessenburg

Je komt ogen tekort! Het is fantastisch.
J.Broer

Dit slaat alles... Ik ben sprakeloos
Hans Voorburg

De kleinkinderen hebben ademloos rondgekeken en volop genoten!
Anonieme opa & oma gastenboek

Als oud-Rotterdammer sta je met trots te kijken hoe een stukje herkenning zo mooi wordt weergegeven.
dhr. C.H. Heykoop

De dames in het gezelschap vonden het bijna nog leuker dan de mannen!
Wil van dijk - eropuit.nl

We zijn diep onder de indruk van dit meesterwerk in miniatuur!
Fam. Giessenburg

Veel te veel details om in één dag te fotograferen.
Feike & Laurens

Geweest met zoon, schoondochter, kleinzoon (3) en jongste zoon (11). We hebben allen ontzettend genoten.
N.N. - dagjeweg.nl

Onze kleinzoon heeft genoten en raakte niet uitgekeken.
E. van der Horst - eropuit.nl

Echt een aanrader voor andere opa's en oma's met hun kleinkinderen.
E. van der Horst - eropuit.nl

Een droomreis in miniatuur
De Reiskrant

Het is hier buiten verwachting groot en heel goed toegankelijk in de rolstoel.
Fam. Mulder

In het bijzonder genoten van de rondleiding die met onbegrensd enthousiasme werd gegeven.
Toon van Genugten

Zeer klantvriendelijk en warm bedrijf. Hier staan de bezoekers centraal.
Anoniem in gastenboek

Heel knap neergezet, leuk om te zien en te ervaren.
Fam. Zandbergen

Er is zoveel te zien voor jong EN oud, man en vrouw, dat je echt de tijd wilt nemen om alles te zien.
N.N. - dagjeweg.nl

De details zijn geweldig en de subtiele grappen ook.
Jasper Fransen

We hebben uren genoten van het landschap, de poppetjes en de speciale modelhuizen.
Bert Weenders

Fantastische dag gehad. M'n kleinzoon moeten overreden dat het echt tijd werd om te gaan.
Toon van Genugten

We vonden het prachtig! Ook de rondleiding achter de schermen gedaan. Super was dat!
Patricia - eropuit.nl

Elke keer als het donker werd gingen alle lichtjes aan dat vond onze dochter geweldig.
Patricia - eropuit.nl

Mijn dochter vond het geweldig. Echt een aanrader.
Patricia - eropuit.nl

Super leuke middag gehad! De kids keken hun ogen uit en kregen geen genoeg van al het moois.
"Mama" - eropuit.nl

We hadden het niet zo groot verwacht. Het werd ook licht en donker, heel spannend en gaaf om te zien.
"Mama" - eropuit.nl

In Miniworld Rotterdam wordt voor Guus (7) en Kamiel (4) een droom werkelijkheid.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

De eerste minuten in de grote hal vallen Guus (7) en Kamiel (4) van de ene verbazing in de andere.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

Het zijn vooral de details die de kinderen fascineren.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

M'n kleinzoon was er niet weg te krijgen. We hebben alles drie keer langsgelopen.
Gerard S.

Een hele geslaagde vakantiedag en we willen zeker nog een keer terug!
Kidsvakantiegids.nl

Met de rondleiding zie je nog zo veel meer. Een echte aanrader!
Kidsvakantiegids.nl

Heb je kleine kids dan vind je dit zeker een uitstapje waard.
Ronald Meijer

Als je echt goed keek, kwam je ook veel grapjes tegen.
Teunie Luijk

Wel een paar uur rond gekeken. Er was zoveel te zien.
Teunie Luijk

Absoluut de moeite waard. De kinderen hebben genoten.
Tim Dekker on Twitter

Een bezoek aan Miniworld Rotterdam is vooral met kinderen, zeker de moeite waard.
Bas uit Leeuwarden

Als vrouw heb ik me prima vermaakt! Niet verwacht dat ik het zo leuk zou vinden.
Elsbeth - uitzinning.nl

De modelbouwers mogen zich rekenen tot de beste in Nederland.
feijenoordsemeesters.nl

Miniworld Rotterdam ziet er echt heel vet uit.
"afhaalchinees" op gameforum

Ik vind Miniworld Rotterdam keigaaf! Ik ben er al ontelbaar vaak geweest!
Mark

Mijn meiden gingen met papa en opa. Ze vonden het geweldig terwijl ze echt geen treinliefhebbers zijn.
www.viva.nl (forum)

Geweest met dochter van bijna 5 en die vond het geweldig. Echte aanrader. Leuke kinderspeurtocht.
www.viva.nl (forum)

Met de trein naar Rotterdam. Miniworld Rotterdam was echt leuk! Zeker voor herhaling vatbaar.
www.viva.nl (forum)

Jullie wereld was erg indrukwekkend! Succes met alle uitbreidingen en dank voor de mooie rondleiding.
Jeroen van Delft (via Twitter)

De oppervlakte is enorm, veel groter dan de foto's die we vooraf zagen doen denken.
dhr. B. Bouwhuis

Een aanrader. Ook voor diegenen die niets met modelspoor hebben is Miniworld zeker aan te bevelen.
dhr. B. Bouwhuis

Ben samen met de kinderen geweest. Ze hebben enorm genoten! Ook mama en papa vonden het erg leuk.
A. Uijl - www.dagjeweg.nl

De details zijn geweldig en de subtiele grappen ook.
N.N. - www.dagjeweg.nl

Ook voor beginnende fotografen een mekka om lekker te stoeien met de digitale camera. Statief wel meenenemen!
N.N. - www.dagjeweg.nl

Een mooie en met liefde verzorgde miniatuurwereld.
Rail Man - Facebook

Een fantastische miniatuurwereld. Een zeer bijzondere ervaring kan ik u verzekeren!
Ben Tieben

We hebben werkelijk anderhalf uur met groot plezier rondgelopen.
Herman J. Blom

Schit-te-rend. Ruim 2 uur rondgekeken voor de 1e indruk! Prachtig schouwspel voor jong en oud
Rob van der Klugt

Mooi opgezet met oog op detail. Er zitten leuke en grappige scenes in verwerkt. Een rondleiding achter de schermen is ook interessant.
RvdN - ANWB

sterren
10 jaar Miniworld

SNEAKPREVIEW

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MEER VIDEO

Bestellen Jaarabonnement

PARTNERS

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MEER INFORMATIE

Bestellen Jaarabonnement