Burcht van Oostvoorne rijksmonument

Waar nu in de plaats Oostvoorne (gemeente Westvoorne) in Zuid-Holland de restanten van een burcht liggen, stond in het jaar 636 waarschijnlijk een houten burcht gebouwd door de Batavieren en/of de Vikingen. De vorm van die burcht doet denken aan de vluchtburchten die in die tijd stroomopwaarts langs de Maas en de Rijn te vinden waren.

Die restanten zijn van de Burcht van Voorne, een zogenoemd mottekasteel dat werd gebouwd in opdracht van de Heren van Voorne. Omdat het complex in het begin van de 15e eeuw als buitenverblijf fungeerde voor Jacoba van Beieren, worden de nog aanwezige restanten ook wel de 'Jacobaburcht' genoemd.

Met de naam 'burcht' duidt men een versterkte ruimte aan waarbinnen men zich in tijden van nood kon terugtrekken. Het oudste deel, de donjon, werd vermoedelijk gebouwd in de tweede helft van de 12e eeuw. Waarschijnlijk zijn Floris van Voorne (1156-1174) of Dirk I van Voorne (1175-1189) de opdrachtgevers geweest.

De reden voor de bouw was vermoedelijk een strategische: het optrekken van een versterking tegen vijanden die via de Maasmonding zouden willen binnenvallen. Door te bouwen op een 'motte', een aangelegde zandheuvel, had men een beter zicht over de Maasmond en het omliggende land.

De burcht was - en is nog steeds - omgeven door een gracht en bestond uit de donjon en later ook een ringmuur en een poortgebouw. Waar nu een weiland is, stond vroeger de 'voorburcht', de gebouwen die bij de burcht hoorden. De donjon werd gewoonlijk niet bewoond, maar diende als versterking. De bewoonde voorburcht lag in hoefijzervorm tegen de zuidwestkant van de gracht. Sinds 1277 stond daar ook een kapel.

Tot 1373 was de burcht in bezit van het machtige geslacht Van Voorne. De vertrekken van de Van Voorne's bevonden zich in de veertiende eeuw al in de voorburcht, ten westen van de motte. De Heren van Voorne bezaten de Heerlijkheid Voorne, die bestond uit drie eilanden: Voorne, Westvoorne (Goeree) en Zuidvoorne (Overflakkee), van 1108 tot 1372.

Een bekende bewoonster van de Burcht van Oostvoorne - zij het dat ze er niet vaak verbleef - was Jacoba van Beieren. Haar verhaal is in verschillende romans verteld. Zij kreeg na een turbulent leven onder andere de Heerlijkheid Voorne om in haar onderhoud te voorzien, maar al met al is de bijnaam 'Jacobaburcht' van het kasteel enigszins misplaatst.

Na Jacoba's dood in 1436 werd haar laatste echtgenoot, Frank van Borssele, gebruiker/eigenaar van de Burcht van Voorne. Hij kwam hier vaak om de valkenjacht te beoefenen. Toen hij in 1470 overleed, verviel de Heerlijkheid met de burcht aan de Hertog van Bourgondië, Karel de Stoute. Deze toonde weinig interesse in de burcht en stierf in 1477 tijdens de Slag om Nancy.

Zijn weduwe, Margaretha van York, werd zo de volgende eigenaar van de burcht. Zij zag wel wat in het prieeltje en investeerde stevig om er weer een bewoonbaar geheel van te maken. Na haar dood in 1503 kwam de burcht in handen van Karel V. Hij ging door met de restauratie, vooral van de voorburcht, maar zou de burcht nooit zelf bewonen.

In 1534 werd een gedeelte van de voorhof afgebroken. De oude hoofdburcht met de grote donjon binnen de gracht stond echter nog overeind. In 1552 werden de donjon en poorttoren gedeeltelijk afgebroken.

Door problemen met de fundering was de burcht reeds in de 17e eeuw verworden tot een ruïne.

Uiteindelijk raakte de burcht geheel in de vergetelheid, tot hij in 1934 in het kader van de werkverschaffing weer werd opgegraven. Dit gebeurde onder leiding van Ir. J. Kalf, directeur Rijksbureau voor de Monumentenzorg. In 1953 werd begonnen met de consolidatie en restauratie van de fundering van de hoofdburcht.

Burcht van Oostvoorne rijksmonument

De huidige overblijfselen waren tot 15 januari 2016 eigendom van de staat en zijn goed geconserveerd door de Rijksgebouwendienst (Rijksmonumentnr. 38897). Dit monument is op 15 januari 2016 overgedragen aan de Nationale Monumentenorganisatie.

De overblijfselen zijn te bezichtigen. Meerdere straatnamen in Oostvoorne verwijzen naar de aanwezigheid van de overblijfselen van de burcht: Ridderlaan, Hoektoren, Ringmuur, Kantelenweg, Donjonweg en Schepenenweg.

Hoewel er van de burcht weinig opgaand muurwerk is overgebleven, is de ruïne nog altijd indrukwekkend. In Nederland is het een zeldzaam voorbeeld van een mottekasteel, met een hoofd- en (verdwenen) voorburcht.

De burcht is een rijksmonument.

Burcht van Oostvoorne rijksmonument

Bouw van de Burcht van Oostvoorne in Miniworld
De maquette van de Burcht van Oostvoorne voor Miniworld is in 2006 gebouwd. Elk steentje is met de hand ingekerfd.

In deze Bouwverslagen is daar iets over te lezen:

In 2020 kreeg Miniworld de opdracht om een bestaande maquette van de Burcht van Oostvoorne te restaureren en geschikt te maken om buiten te staan. Deze maquette was indertijd gebouwd door het Madurodam-atelier en vanaf 1956 in Madurodam te bewonderen. In de jaren '80 van de vorige eeuw kwam de maquette terug naar de gemeente Westvoorne, werd daar in een depot opgeslagen en vervolgens vergeten…

In 2014 werd hij min of meer bij toeval weer 'ontdekt', kreeg wat onderhoud en kwam uiteindelijk in 2019 in de Oudheidkamer van Oostvoorne te staan. De staat waarin de maquette verkeerde, was letterlijk 'het aanzien niet waard'. En daar mochten wij verandering in brengen!

Over de restauratie van deze maquette wordt verteld in deze Bouwverslagen:

Burcht van Oostvoorne rijksmonument Burcht van Oostvoorne rijksmonument Burcht van Oostvoorne rijksmonument Burcht van Oostvoorne rijksmonument Burcht van Oostvoorne rijksmonument Burcht van Oostvoorne rijksmonument
Burcht van Oostvoorne rijksmonument
airco lekker koel
Kuip miniatuur
Kuip miniatuur

Superleuk voor oud en jong!
Anoniem - Land van ANWB

Kinderen komen met rode koontjes naar buiten
Anoniem - Land van ANWB

Heel goed verzorgd en leuk voor jong & oud
Anoniem - Land van ANWB

Zeer leuk gedaan! Ontzettend veel oog voor detail
Anoniem - Land van ANWB

Te gek gewoon, moet iedereen zien
Anoniem - Land van ANWB

Het was boven verwachting. Zeker een aanrader
Anoniem - Land van ANWB

Met mijn kleinzoon nu 2x naar Miniworld Rotterdam geweest. Beide keren het als een feestje ervaren.
dhr. C.H. Heykoop

Respect voor de mannen met de gouden handen! Te weinig tijd om alles te bekijken!
Elly en Henk Giessenburg

Je komt ogen tekort! Het is fantastisch.
J.Broer

Dit slaat alles... Ik ben sprakeloos
Hans Voorburg

De kleinkinderen hebben ademloos rondgekeken en volop genoten!
Anonieme opa & oma gastenboek

Als oud-Rotterdammer sta je met trots te kijken hoe een stukje herkenning zo mooi wordt weergegeven.
dhr. C.H. Heykoop

De dames in het gezelschap vonden het bijna nog leuker dan de mannen!
Wil van dijk - eropuit.nl

We zijn diep onder de indruk van dit meesterwerk in miniatuur!
Fam. Giessenburg

Veel te veel details om in één dag te fotograferen.
Feike & Laurens

Geweest met zoon, schoondochter, kleinzoon (3) en jongste zoon (11). We hebben allen ontzettend genoten.
N.N. - dagjeweg.nl

Onze kleinzoon heeft genoten en raakte niet uitgekeken.
E. van der Horst - eropuit.nl

Echt een aanrader voor andere opa's en oma's met hun kleinkinderen.
E. van der Horst - eropuit.nl

Een droomreis in miniatuur
De Reiskrant

Het is hier buiten verwachting groot en heel goed toegankelijk in de rolstoel.
Fam. Mulder

In het bijzonder genoten van de rondleiding die met onbegrensd enthousiasme werd gegeven.
Toon van Genugten

Zeer klantvriendelijk en warm bedrijf. Hier staan de bezoekers centraal.
Anoniem in gastenboek

Heel knap neergezet, leuk om te zien en te ervaren.
Fam. Zandbergen

Er is zoveel te zien voor jong EN oud, man en vrouw, dat je echt de tijd wilt nemen om alles te zien.
N.N. - dagjeweg.nl

De details zijn geweldig en de subtiele grappen ook.
Jasper Fransen

We hebben uren genoten van het landschap, de poppetjes en de speciale modelhuizen.
Bert Weenders

Fantastische dag gehad. M'n kleinzoon moeten overreden dat het echt tijd werd om te gaan.
Toon van Genugten

We vonden het prachtig! Ook de rondleiding achter de schermen gedaan. Super was dat!
Patricia - eropuit.nl

Elke keer als het donker werd gingen alle lichtjes aan dat vond onze dochter geweldig.
Patricia - eropuit.nl

Mijn dochter vond het geweldig. Echt een aanrader.
Patricia - eropuit.nl

Super leuke middag gehad! De kids keken hun ogen uit en kregen geen genoeg van al het moois.
"Mama" - eropuit.nl

We hadden het niet zo groot verwacht. Het werd ook licht en donker, heel spannend en gaaf om te zien.
"Mama" - eropuit.nl

In Miniworld Rotterdam wordt voor Guus (7) en Kamiel (4) een droom werkelijkheid.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

De eerste minuten in de grote hal vallen Guus (7) en Kamiel (4) van de ene verbazing in de andere.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

Het zijn vooral de details die de kinderen fascineren.
Janneke Staats - Algemeen Dagblad

M'n kleinzoon was er niet weg te krijgen. We hebben alles drie keer langsgelopen.
Gerard S.

Een hele geslaagde vakantiedag en we willen zeker nog een keer terug!
Kidsvakantiegids.nl

Met de rondleiding zie je nog zo veel meer. Een echte aanrader!
Kidsvakantiegids.nl

Heb je kleine kids dan vind je dit zeker een uitstapje waard.
Ronald Meijer

Als je echt goed keek, kwam je ook veel grapjes tegen.
Teunie Luijk

Wel een paar uur rond gekeken. Er was zoveel te zien.
Teunie Luijk

Absoluut de moeite waard. De kinderen hebben genoten.
Tim Dekker on Twitter

Een bezoek aan Miniworld Rotterdam is vooral met kinderen, zeker de moeite waard.
Bas uit Leeuwarden

Als vrouw heb ik me prima vermaakt! Niet verwacht dat ik het zo leuk zou vinden.
Elsbeth - uitzinning.nl

De modelbouwers mogen zich rekenen tot de beste in Nederland.
feijenoordsemeesters.nl

Miniworld Rotterdam ziet er echt heel vet uit.
"afhaalchinees" op gameforum

Ik vind Miniworld Rotterdam keigaaf! Ik ben er al ontelbaar vaak geweest!
Mark

Mijn meiden gingen met papa en opa. Ze vonden het geweldig terwijl ze echt geen treinliefhebbers zijn.
www.viva.nl (forum)

Geweest met dochter van bijna 5 en die vond het geweldig. Echte aanrader. Leuke kinderspeurtocht.
www.viva.nl (forum)

Met de trein naar Rotterdam. Miniworld Rotterdam was echt leuk! Zeker voor herhaling vatbaar.
www.viva.nl (forum)

Jullie wereld was erg indrukwekkend! Succes met alle uitbreidingen en dank voor de mooie rondleiding.
Jeroen van Delft (via Twitter)

De oppervlakte is enorm, veel groter dan de foto's die we vooraf zagen doen denken.
dhr. B. Bouwhuis

Een aanrader. Ook voor diegenen die niets met modelspoor hebben is Miniworld zeker aan te bevelen.
dhr. B. Bouwhuis

Ben samen met de kinderen geweest. Ze hebben enorm genoten! Ook mama en papa vonden het erg leuk.
A. Uijl - www.dagjeweg.nl

De details zijn geweldig en de subtiele grappen ook.
N.N. - www.dagjeweg.nl

Ook voor beginnende fotografen een mekka om lekker te stoeien met de digitale camera. Statief wel meenenemen!
N.N. - www.dagjeweg.nl

Een mooie en met liefde verzorgde miniatuurwereld.
Rail Man - Facebook

Een fantastische miniatuurwereld. Een zeer bijzondere ervaring kan ik u verzekeren!
Ben Tieben

We hebben werkelijk anderhalf uur met groot plezier rondgelopen.
Herman J. Blom

Schit-te-rend. Ruim 2 uur rondgekeken voor de 1e indruk! Prachtig schouwspel voor jong en oud
Rob van der Klugt

Mooi opgezet met oog op detail. Er zitten leuke en grappige scenes in verwerkt. Een rondleiding achter de schermen is ook interessant.
RvdN - ANWB

sterren
10 jaar Miniworld

SNEAKPREVIEW

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MEER VIDEO

Bestellen Jaarabonnement

PARTNERS

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

MEER INFORMATIE

Bestellen Jaarabonnement